Vriendschap met God is een bron van verbinding en diepgang
Cris van Dusseldorp, directeur van Redwoods, heeft een diepgewortelde passie voor het begeleiden van mensen naar diepere spirituele verbinding. Met een bachelor in theologie en jarenlange ervaring als voorganger binnen een christelijke gemeenschap, en nu ook als psychotherapeut, coach en spiritual director, helpt hij anderen om niet alleen in contact te komen met zichzelf, maar ook met God, de natuur en de mensen om hen heen. De afgelopen jaren heeft hij zelf ook een pad bewandeld van innerlijke verdieping en zelfontdekking. In deze reflectie neemt hij je mee op zijn reis — een zoektocht naar vriendschap, vertrouwen en de allesomvattende verbinding die ons draagt.
Wat betekent vriendschap met God voor mij?
Vriendschap met God of met Jezus begon voor mij toen ik acht jaar was. Ik herinner het me nog precies. Ik maakte deel uit van een kinderkamp van ‘In de Ruimte’ in Soest. We waren allemaal onderverdeeld in de 12 stammen van Israël. Ik maakte deel uit van de stam Zebulon. Het was aan het einde van de week en we zaten allemaal onderverdeeld in onze eigen stammen op het grasveld voor de poort van het kamp.
Er was de gelegenheid om je hart aan Jezus te geven. Het bracht bij mij iets dieps van binnen teweeg, zodanig dat het zowel thuis als in mijn omgeving opviel dat ik veranderd was. Ik vertelde open en spontaan iedereen die het wilde weten over Jezus. In die tijd van 1972 had je stickers zoals ‘één weg Jezus’. Ik had een blauwe fiets met een blauwe kettingkast, waarop ik allemaal stickers had geplakt. Maar op een gegeven moment trok ik ze er allemaal af.
Regelmatig heb ik stilgestaan bij dit moment. Het gevoel dat ik toen voelde, ervoer ik af en toe nog steeds. Ik merkte dat er diep van binnen nog iets speelde, een waakzaamheid, een gevoel dat het nooit 100% veilig was. Afkeuring en kritiek bleven een gevoelige snaar raken. Het voelde alsof ik maar niet bij die diepere onderlaag kon komen.
Verlies van vriendschap en de zoektocht naar herstel
Dit besef was de aanleiding voor een reeks therapiesessies op mijn 60ste verjaardag. Ik knoopte er een fietsrit aan vast en maakte opnieuw contact met wat er van binnen nog te doen was. Daar kwam een diep verdriet rondom vriendschap naar boven en ik kwam weer terug bij het incident van mijn achtjarige zelf. Die voelde zich totaal ontredderd, radeloos, niet wetend waar hij heen moest met zijn intense verdriet en boosheid. De aanleiding van de stickers op de fiets weet ik niet meer, maar wat ik wel weet, is dat ik op die dag iets verloor van mijn spontaniteit door iets wat gedaan of gezegd was, dat zijn ervaring van vriendschap met Jezus voor zijn gevoel kapot maakte.
Door de jaren heen merkte ik dat echt onbevangen zijn, zonder angst voor afkeuring of verlies, een thema bleef. Als volwassene heb ik vriendschap met Jezus, maar de achtjarige had zijn ervaren vriendschap met Jezus verloren. Juist wat voor hem het meest kostbaar en waardevol voelde, leek kapot. Het verwijderen van de stickers werd een symbool voor een verbroken vriendschap. In een moment van diepe innerlijke verwerking zag de achtjarige hoe Jezus ook huilde om wat er gebeurd was. Dit hielp hem om de verbinding met Jezus te herstellen en samen verder te gaan.
Wounded Healers: De kracht van gedeelde kwetsbaarheid
Jaren geleden las ik de prachtige term van Henri Nouwen: ‘wounded healers’. Nouwen schreef:
“Niemand ontsnapt eraan gewond te raken. We zijn allemaal gewonde mensen, fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel. De belangrijkste vraag is niet ‘Hoe kunnen we onze wonden verbergen?’, zodat we ons niet hoeven te schamen, maar ‘Hoe kunnen we onze verwondingen in dienst stellen van anderen?’ Wanneer onze wonden geen bron van schaamte meer zijn en een bron van genezing worden, zijn we gewonde genezers geworden.”
Deze gedachte raakt direct aan de essentie van spirituele groei en vriendschap. We blijven als het goed is als mens ontwikkelen, ofwel transformeren. We ‘zelven onszelf’ juist in contact met een ander en met God. In verbinding worden we ons steeds meer bewust van wat we eerder niet zagen of wisten. De ‘heilige kern’ van ons echte zelf wordt in het contact met veilige anderen meer en meer bemind en zichtbaar. Dit proces is een wandelen in mysterie – een ontdekkingsreis naar onszelf, de ander, God en het grotere geheel.
Spirituele verdieping: Vriendschap en emotionele verbondenheid
Het gaat niet alleen om verloren dingen, maar om wat als verloren wordt ervaren in relatie. Wat iemand ervaart of juist niet ervaart in een vriendschap — zoals veiligheid en emotionele verbondenheid — kan diepe impact hebben.
Begin september 2024 kreeg dit thema verdere verdieping tijdens een stilteweekend met mezelf in een camper op een prachtige natuurcamping. We kennen allemaal de tekst: “God geeft het zijn beminden in de slaap”. En zo gebeurde het ook, in een droom en een reeks symbolische gebeurtenissen kreeg ik een bevestiging van Gods aanwezigheid en troost. Twee duiven die bij mijn camper verschenen, werden een ultiem beeld van vriendschap en een teken dat God mij zag en hoorde, precies waar ik was. In die periode was ik namelijk aan het reflecteren op het gevoel van gemis van gelijkwaardige vriendschappen. Recent had ik namelijk twee vervelende ervaringen hierover gehad.
Ik zei tegen Jezus: “Lord Jesus, I want to be friends with you”, terwijl ik me heel verdrietig voelde over de twee vervelende vriendschaps-ervaringen. Ik liep, nadat ik dit had uitgesproken, de deur van de camper uit en zag twee duiven. Een ultiem beeld van vriendschap! Hoe bijzonder is dat!
Die dag zat één duif op een paal met een zoutblok erop, ongeveer 25 meter van de camper. De duif pikte aan het zout. Ruim een uur later stond die duif nog steeds pontificaal erop, en een andere duif scharrelde er intussen bij op de grond. Deze gebeurtenis was voor mij een prachtig vertroostend beeld waar God spreekt door de natuur. Vertroostend in de zin van een beeld van vriendschap. Het feit juist dat ik die twee duiven toen in het hier en nu zag. Dat in het hier en nu gebeurde wat ik nodig had. De ervaring dat God me ziet en hoort, in mijn eentje in het midden van nergens. Toen ik wegreed naar huis, over het grote grasveld waar ik met de camper had gestaan, kwamen de twee duiven over het veld vliegen. Het was magisch en mysterieus. Alsof ze me gedag zeiden en als een herinnering van het belang van innige vriendschap met Jezus.
Ik word me steeds vaker bewust dat ik tegelijkertijd verbinding ervaar met God, mezelf, anderen en het grotere geheel, inclusief de natuur, tegelijkertijd.
De vier lagen van verbinding
Deze ervaring leidde tot een diepere bewustwording van vier essentiële verbindingen:
Verbinding met Spiritualiteit – Met God waarmee een spirituele relatie troost en leiding biedt.
Verbinding met ander – Waarmee je gelijkwaardige, en diepgaande vriendschappen hebt.
Verbinding met het groter geheel – Tekens van Gods aanwezigheid in de de natuur, de schepping.
Verbinding met jezelf – Het voelen en erkennen van je eigen emoties en verlangens.
Elke verbinding kan verstoord raken door blokkades zoals afwijzing, gemis of angst. Maar door bewustzijn en openheid kunnen ze worden hersteld.
Dit dynamische proces noemt Ineke Scholten heel treffend ‘zich zelven’ – een werkwoord dat aangeeft dat we ons voortdurend ontwikkelen. Het beschrijft hoe we vanuit verbrokkeld zijn, vanuit onevenwichtigheid, juist op de contactgrens van relaties met onszelf, de ander, God en het grotere geheel, bewegen in de richting van integratie. Ieder probleem is immers een contactprobleem.
Je zou mensen die op al deze vier verbindingen begeleiden ‘bewustzijnswerkers’ kunnen noemen. Dat is ook onze passie bij Redwoods: het vergroten van bewustzijn op deze vier relationele dimensies. Net als bomen groeien we zowel naar buiten toe – ronder en steviger – als dieper de grond in en hoger de lucht in. Dit proces vraagt om moed, overgave en het durven aangaan van de reis.
Integratie: Van theorie naar ervaring
Niet veel later die maand was ik op een training. Tijdens deze training als spiritual director bracht ik deze ervaring in bij een oefensessie, waar vervolgens alle verbindingen samenkwamen. De liefdevolle blik en warme begeleiding van mijn medestudent hielpen me een helende beweging te maken naar binnen en naar buiten. Ik was me wel van mijn innerlijke 16-jarige bewust en heb hem ook geaccepteerd, maar ik merkte dat ik dit niet voelbaar maakte naar hem toe. Ik realiseerde me hoe belangrijk het is om hem te erkennen in dat ik hem niet erkende en meenam in mijn leven nu, zoals ik heb geleerd hoe pijnlijk het is om, net zoals bij mijn twee vrienden, niet meegenomen te voelen. Het besef groeide dat ik, net zoals de duiven me leerden, niet moest wegvliegen van mijn jongere zelf, maar hem met liefde moest omarmen. Hierin werd de vriendschap met Jezus nog dieper verankerd. Wat een rijke ervaring van integratie!
Vriendschap met God: Reflecties op het werk van Teresa van Avila
De reis van vriendschap met God is meer dan een persoonlijke ervaring; het is een uitnodiging tot een diepere spirituele werkelijkheid, waarin we ons openstellen voor de goddelijke nabijheid en met God in een voortdurende dialoog staan. In mijn eigen zoektocht naar deze vriendschap voelde ik diep van binnen hoe God zich aan mij openbaarde: ‘Je bent niet alleen, ik wil ook jouw vriend zijn.’ Dit besef was een sleutel tot een intensere verbinding, zoals Ignatius van Loyola het beschrijft: God roept ons steeds in vriendschap naar Zichzelf. [1] Door deze innerlijke reis heen wil ik nu dieper ingaan op de theologische betekenis van vriendschap met God, zoals die ook in de geschriften van Teresa van Avila tot leven komt.
De theologische verkenning naar de betekenis van een Vriendschap met God zijn sterk geïnspireerd door de inzichten die Teresa van Avila deelt in haar werk Het boek van mijn leven en de wijsheden die Mirabai Starr samenvat in Saint Teresa of Avila: Devotions, Prayers & Living Wisdom. In deze werken wordt de diepe, innerlijke vriendschap met God als de kern van het geestelijke leven gepresenteerd. Mirabai Starr schrijft in haar boek Saint Teresa of Avila over devoties, gebeden en levende wijsheid, dat zodra zij haar aandacht naar binnen richtte, zij zichzelf onmiddellijk in intieme vriendschap met God bevond. [2] Teresa beschrijft hoe zij op een gegeven moment haar geliefde had gezien en ontdekte hoe makkelijk en constant zij in staat was om met Hem te praten, als vriend tot vriend, wat haar vertrouwen in haar goddelijke vriendschap aanzienlijk vergrootte. [3] Teresa’s benadering van gebed, waarin God wordt ervaren als een trouwe Vriend, staat centraal in haar spirituele visie. [4] Wat zij ons leert, is niet slechts een theoretische conceptie van vriendschap, maar een praktische oproep om deze vriendschap actief te beleven in ons dagelijks leven.
Een leven lang groeien
Ik ervaar, nu ik 60 ben, een diepe dankbaarheid voor de weg die ik heb mogen bewandelen, voor waar ik nu sta en voor het pad dat nog voor me ligt. Geloof, hoop en liefde blijven mijn kompas.
In deze serie over vriendschap wil ik je meenemen op een reis van spirituele verdieping, gebaseerd op de inzichten van Teresa van Avila. Zij struikelde al zoekend en ontdekte gaandeweg de essentie van vriendschap – in relatie tot zichzelf, God en de mensen om haar heen. Deze wijsheden kunnen ons helpen om onze eigen spirituele verbinding te verdiepen en vorm te geven. De nadruk ligt hier op het verzorgen van een levende Godsrelatie, zoals Teresa dat beschrijft in haar inwendig gebed – niet gebonden aan bepaalde gebedstijden, maar een constante relatie met het Goddelijke. [5]
De komende veertien thema’s bieden ons handvatten om deze relatie in ons eigen leven te cultiveren en te ervaren. Ze reflecteren aspecten van innerlijke spiritualiteit die ons uitnodigen om dieper te graven, onszelf beter te leren kennen, en het mysterie van het grotere geheel te omarmen.
Vriendschap, spirituele groei en bewustwording zijn geen lineaire processen, maar een voortdurende beweging van vallen, opstaan en verder gaan. En misschien is dat precies waar de schoonheid in ligt.
1. Vriendschap met God als de kern van ons geestelijk leven
Vriendschap met God staat centraal en kan ook wel de essentie genoemd worden van het ‘geestelijk leven’. Geestelijk leven staat voor alle inspanningen die iemand levert om in het leven van elke dag uit de vriendschap met God te leven en de weg van de vereniging met God te gaan. Het is geen bijzaak, maar het fundament van ons leven. Het diepe verlangen om met God in vriendschap te leven, staat in de mystieke tradities als een van de belangrijkste doelen van het spirituele leven. Deze relatie is niet beperkt tot rituelen of gebedstijden, maar is iets dat ons dagelijks leven doordringt en ons in staat stelt om Gods liefde en aanwezigheid op ieder moment te ervaren. [6]
2. Gods uitnodiging tot vriendschap
God roept ons tot vriendschap met Hem, een uitnodiging die we dagelijks ontvangen. Het is een geschenk, geen prestatie. God biedt Zichzelf aan als een vriend die altijd nabij is, ons uitnodigend om in een persoonlijke relatie met Hem te leven. Hij zal ons niet weigeren. [7] Deze vriendschap is geen abstracte of theoretische relatie, maar een diepe, levendige interactie die ons hele wezen omvat. Het vraagt een grondhouding van nederigheid wat inhoudt dat een mens in de existentiële waarheid van zijn leven geworteld is: hij erkent dat hij door God geschapen is en niet uit eigen kracht maar uit Gods liefde leeft. Zijn menselijke waardigheid vindt hij in het feit dat hij als schepsel van God geroepen is tot vriendschap met God. Vanuit deze realistische zelfinschatting ontmoet hij ook zijn medemens. Hij overschat zichzelf niet, maar haalt zichzelf ook niet op een ongezonde wijze naar beneden. [8]
3. Hoe vriendschap met God ons leven transformeert
Zoals in elke goede vriendschap gaat het erom dat de mens zich steeds meer aan de wezenskern van zijn goddelijke vriend aanpast. Hoe meer Teresa’s vriendschap met God zich verdiept, des te meer wordt Hij ook het centrum van haar menselijke vriendschappen. [9] Vriendschap met God is geen vluchtig gevoel, maar een diepe en blijvende relatie die ons wezenlijk verandert. [10] Het is een vriendschap die niet gebonden is aan tijd of plaats, maar ons hele leven doordringt en richting geeft.
Hoe meer we deze vriendschap omarmen, hoe meer we in onszelf één worden en dichter bij het wezenlijke komen. Dit proces vraagt om overgave en vertrouwen: het besef dat we bemind worden en dat God altijd aanwezig is. Door het gebed verdiept deze relatie zich, wordt God het centrum van ons leven en openen onze harten zich steeds meer voor de wereld om ons heen.
4. De dialoog van vriendschap
Dus met innerlijk gebed bedoelt Teresa; “omgaan met een vriend: je weet je door Hem geliefd, je bent vaak met Hem alleen”. Het is een vriendschap die het leven van alle dag doordringt. Het is een vanzelfsprekende dialoog, ofwel spontaan gebed, met haar goddelijke ‘vriend’. [11] Bidden, zegt Teresa, is “niets anders dan tijd doorbrengen bij een vriend”. De vriendschap met God is iets persoonlijks en kan en dient door iedereen zelf beleefd te worden, omdat, zegt Teresa, dit niet in de eerste plaats een kwestie van tijd en plaats is, maar van genegenheid en liefde. [12] Daarom zegt Teresa “bidden is liefhebben”. Het vertrouwen geliefd te zijn, is het wezen van het inwendige ofwel innerlijk gebed en helpt je om ‘bij Hem te zijn’ zonder je te laten afleiden. [13]
De vriendschap met God is een voortdurende dialoog. Het is niet een monoloog van gebeden, maar een open communicatie waarin God tot ons spreekt en wij ons hart aan Hem openen. Het enige wat je hoeft te doen is jezelf naar binnen te keren, waar God haar vriend op haar wachtte om haar te ontmoeten. Teresa ontdekte dat God het centrum van de menselijke ziel heeft gekozen als Zijn verblijfplaats, want dat is precies de allermooiste plek in de gehele schepping. [14] De mystiek van vriendschap met God is vooral merkbaar in momenten van stilte, waarin we Zijn aanwezigheid ervaren en Zijn leiding in ons leven ontvangen.
Vriendschap met God en haar overgave aan Hem is voor Teresa dan ook het belangrijkste van haar spirituele en mystieke ervaring en groeiende verdieping met Hem. [15]
5. Stilte als een diepere vorm van vriendschap
In de stilte vinden we de diepste momenten van vriendschap met God. Teresa van Avila benadrukte dat stilte essentieel is voor het geestelijke leven, omdat het de ruimte biedt waarin onze ziel zich volledig kan openstellen voor Gods liefde en leiding. Deze stilte is niet leeg, maar juist gevuld met Gods aanwezigheid. Het is een stilte die ons uitnodigt om met een open hart naar Zijn stem te luisteren, zelfs in de alledaagse momenten van ons leven.
Teresa leerde ons dat de stilte ons helpt afleidingen los te laten en ruimte te maken voor een dieper contact met God. Het is in deze stille momenten dat we Zijn nabijheid het duidelijkst kunnen ervaren. Het gebed in stilte is een dialoog, geen monoloog, waarin we niet alleen spreken, maar ook werkelijk luisteren naar wat God ons te zeggen heeft. Voor Teresa was deze stilte essentieel voor het groeien in vriendschap met God. In de rust en het zwijgen kunnen we ons hart aan God geven en ontvangen wat Hij ons te bieden heeft. Het is in deze stille vriendschap dat onze relatie met God steeds dieper en intiemer wordt, zoals een vriend die ons nabij is, zelfs als we niets zeggen.
- Vriendschap in tijden van pijn
Vriendschap met God is niet alleen aanwezig in de mooie, vreugdevolle momenten, maar juist ook in tijden van lijden. Het is vaak in onze pijn en verdriet dat we God het dichtst ervaren. Jezus biedt ons Zijn nabijheid en kracht in moeilijke tijden, zodat we kunnen doorgaan, zelfs als we ons verloren voelen.
Of het nu gaat om werk of moeilijke momenten, als we rust missen en ons leeg voelen, is Christus een echte vriend. Hij geeft ons rust als we moe zijn (Matt. 11:28-29) en blijft bij ons, zelfs als alles moeilijk is. Zijn leven is het beste voorbeeld van hoe we met lijden om kunnen gaan, en Hij verlaat ons nooit, terwijl vrienden soms weggaan.
Zoals Christus zich een echte vriend toont juist in tijden van moeite, zo worden we ook opgeroepen Zijn voorbeeld te volgen en ons te bekommer om een vriend in nood.
Het geloof in Gods vriendschap helpt ons om te blijven vertrouwen, zelfs wanneer het leven moeilijk is naar God zelf en naar onze vrienden. Gelukkig zijn de mensen die Hem liefhebben en bij zich houden. [16]
“Wie zich bekommert om een vriend in nood toont zijn eerbied voor de Ontzagwekkende” Job 6:14 (NBV21)
7. De vreugde van een vriendschap met God
De vriendschap met God is een bron van diepgaande vreugde. Wanneer we ons werkelijk verbonden voelen met Hem, ervaren we een vreugde die de wereld niet kan geven. Deze vreugde is geen tijdelijke blijdschap, maar een blijvende vrede die ons innerlijk vervult en ons helpt om de uitdagingen van het leven met vertrouwen tegemoet te treden.
8. Vriendschap in nederigheid
Vriendschap met God vereist nederigheid. Het is een erkenning dat we als mensen niet alles zelf kunnen, maar dat we volledig afhankelijk zijn van Gods liefde en genade. [17] Deze nederigheid opent ons hart voor de vriendschap met God, die ons nooit afwijst, hoe zwak of gebroken we ook mogen zijn. In onze zwakheden leert God ons om onszelf te accepteren zoals we zijn.
9. Vriendschap gebaseerd op trouw
Vriendschap met God is niet afhankelijk van perfectie, maar van trouw, zelfs als we fouten maken. Het is makkelijk om ons terug te trekken uit deze vriendschap wanneer we ons falen of schaamte voelen. Teresa van Ávila beschreef zelf hoe ze zich schaamde in haar gebed voor God, omdat ze het gevoel had niet goed genoeg te zijn. Deze schaamte komt voort uit zelfoordeel en het idee dat we niet aan onze eigen of iemands verwachtingen voldoen. [18]
Teresa probeerde haar gebeden na te komen uit een gevoel van verplichting, maar het lukte haar niet zoals ze wilde. Dit veroorzaakte een gevoel van ontrouw tegenover God, wat haar zelfs tijdelijk van Hem deed afkeren. Ze voelde dat haar leven niet in overeenstemming was met Gods liefde voor haar. Toch, ondanks haar innerlijke strijd, ontdekte ze uiteindelijk dat Gods trouw groter was dan haar fouten.
Dit moment van worsteling is herkenbaar voor velen van ons. Soms voelen we ons als een ruïne, bankroet van binnen, besef dat we zonder God niets kunnen bereiken. Maar juist in deze kwetsbaarheid wordt Gods liefde het duidelijkst. We worden uitgenodigd om onze zwakheden te omarmen en te erkennen dat God altijd trouw is, zelfs als wij dat niet altijd zijn. Het is juist in deze momenten van falen dat we Gods vriendschap het meest ervaren.
10. De goddelijke vonk van vriendschap
Teresa beschrijft een klein maar krachtig begin van vriendschap met God, dat zij vergelijkt met een vonkje dat door God in de ziel wordt aangestoken. Dit vonkje, hoe klein het ook mag lijken, heeft de kracht om grote dingen te verrichten. Het is een soort onderpand, een waarborg voor wat God in de toekomst met de ziel wil doen. Het wordt gegeven aan diegenen die Hij voor iets groots heeft bestemd, mits zij zich openstellen om die roeping te ontvangen.
God kiest mensen uit om als vrienden te dienen, vooral in tijden van behoefte, wanneer er sterke en betrouwbare mensen nodig zijn om de zwakken te steunen. Teresa benadrukt dat het erkennen van deze goddelijke gunst in jezelf betekent dat je de vriendschap met God mag claimen, maar wel op de juiste manier: door trouw te blijven aan de principes van vriendschap en integriteit, zowel in de relatie met God als met anderen. [19]
Toch zijn er momenten van twijfel, zoals Teresa zelf beschrijft, over hoe we überhaupt aanspraak kunnen maken op zo’n hechte vriendschap met God. Ze herinnert zich hoe ze zich afvroeg hoe ze, iemand die zich soms van God had afgekeerd, ooit zo’n nauwe vriendschap met Hem kon hebben. Deze twijfel en zelfkritiek komen voort uit haar gevoel van onwaardigheid, maar ze erkent later de blindheid die haar verhinderde om de vriendschap met God volledig te begrijpen. [20]
Het gaat hier dus niet om een vriendschap die gebaseerd is op perfecte gedrag of onfeilbaarheid, maar om een vriendschap die geworteld is in trouw, openheid en bereidheid om de relaties met God en de mensen om ons heen te koesteren. Het is een vriendschap die ons in staat stelt om in tijden van zwakte kracht te vinden en om als bruggenbouwers voor anderen te dienen.
Spreuken 17:7 (NBV21) zegt het zo mooi: “Een vriend is je altijd toegedaan …”
11. God als onze constante metgezel
De vriendschap met God is geen tijdelijke ervaring, maar een voortdurende metgezel die ons nooit verlaat. God is altijd bij ons, of we nu wandelen door de bossen, door drukke straten lopen, of in stilte bidden. Hij is de vriend die naast ons staat, zelfs in de meest onzichtbare momenten van ons leven. De constantheid van Zijn aanwezigheid geeft ons zekerheid en vrede.
12. De vreugde van het delen in vriendschap
Vriendschap met God is niet alleen een persoonlijke band, maar ook iets dat we delen met anderen. Teresa benadrukt het belang van een vriendschappelijke relatie met Jezus, zoals Hij in de evangelies wordt beschreven. Deze relatie leidt tot contemplatie, een diepere vereniging met God. Het is een langdurig proces van groei, waarbij de ziel steeds dichter bij God komt.
In haar leven na haar mystieke doorbraak beschrijft Teresa een verschuiving: van de persoonlijke vriendschap met God naar de vriendschap met de vrienden van God. Ze noemt dit als essentieel voor haar geestelijke groei en genezing. Teresa merkt op dat het spreken met andere vrienden van God, zoals de priester Gaspar Daza, haar hielp in haar proces van bevrijding en geestelijke ontwikkeling. [21]
De vreugde die Teresa ervaart in haar vriendschap met God nodigt haar uit om deze liefde met anderen te delen. Net zoals in menselijke vriendschappen, is vriendschap met God bedoeld om doorgegeven te worden. Het delen van deze vreugde motiveert ons om Gods liefde uit te dragen naar de mensen om ons heen, zodat zij ook de vreugde van deze vriendschap mogen ervaren.
“Er is geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden”. Johannes 15:13 (NBV21)
13. De beproevingen van vriendschap met God
Vriendschap met God kent momenten van beproeving, zoals Teresa zelf ervaarde. Toen haar biechtvader Diego de Cetina naar Salamanca moest terugkeren, voelde zij zich kwetsbaar, vooral in haar vriendschappen. Dit verlies bracht haar in een periode van zwakte en verwarring. In deze tijd van beproeving leerde ze dat de diepste vriendschap eerst met God moest groeien voordat ze deze kon delen met anderen.
Teresa ontdekte dat haar blijvende vriendschappen alleen mogelijk waren met mensen die haar dichter bij God brachten. [22] Zo ontwikkelde ze hechte vriendschappen met Jerónimo Gracián en María de San José, die haar spirituele groei ondersteunden.
Ze kreeg echter ook waarschuwingen van Christus in visioenen, die haar waarschuwden voor vriendschappen die haar niet hielpen in haar relatie met God.
De beproevingen in vriendschap zijn geen breuken, maar kansen voor verdieping. Teresa leerde dat zulke momenten ons dichter bij God kunnen brengen, door onszelf beter te leren kennen en onze relatie met Hem te versterken. In tijden van twijfel en verwonding herinnerde ze zich dat God ons nooit verlaat en dat deze beproevingen onze liefde voor Hem uiteindelijk verdiepen.
14. De uitnodiging tot een leven in diepe vriendschap
Vriendschap met God is niet iets dat we ooit volledig kunnen begrijpen, maar iets waartoe we dagelijks worden uitgenodigd. Het is een levenslange roeping om in diepe vriendschap met Hem te leven, een vriendschap die ons elke dag vernieuwt, ons uitdaagt om beter te worden, en ons uitnodigt om de wereld te zien door de ogen van Gods liefde. Het is een uitnodiging die we met vreugde kunnen aannemen, wetende dat het de reis van ons leven zal zijn.
Door vaak met de Heer om te gaan, groeide mijn liefde en vertrouwen in Hem. Ik begon te begrijpen hoe Hij als mens was, hoewel Hij God is, en hoe onze zwakheden Hem ontroeren. Hij begrijpt onze gebroken natuur en weet hoe we vaak ten val komen door de erfzonde, die Hij kwam herstellen. Toch mag ik met Hem spreken zoals met een vriend, zelfs al is Hij mijn Heer.
Als ik eerder had geweten dat zo’n grote Koning in mijn kleine hart woont, zou ik Hem niet zo vaak alleen hebben gelaten. Wat een wonder, dat Hij, die de hele wereld kan vullen, Zichzelf zou verbergen in iets kleins als dit! Maar omdat Hij Heer is, kan Hij doen wat Hij wil, en omdat Hij van ons houdt, past Hij Zich aan onze maat aan. —St. Teresa van Avila, in Het boek van haar fundamenten
Met de twaalf punten wordt een compleet beeld gegeven van de vriendschap met God, zoals Teresa van Avila het zag. Het gaat over de relatie, de veranderingen die we doormaken, de moeilijkheden die we tegenkomen, en de vreugde die we vinden in deze vriendschap. Het laat een pad zien om een diepere band met God te ervaren.
Spreuken 18:24 (NBV21) zegt: “…. Een echte vriend is meer waard dan een broer”.
Afsluiting
Vriendschap met God is geen abstract concept, maar een levende, groeiende relatie. Het vraagt om aandacht, openheid en een bereidheid om te groeien. Ignatius en vele anderen hebben ons voorgedaan hoe deze vriendschap een transformerende kracht kan zijn. Hoe ziet jouw vriendschap met God eruit?
Wil je deze reis samen met anderen verkennen? In onze groepsbegeleiding voor Spiritual Direction creëren we een veilige ruimte om deze vragen te onderzoeken en te verdiepen.
Investeer in jouw Spiritual Direction
Ben jij klaar om je spirituele pad samen verder te verkennen? Het Spiritual Direction groepsbegeleiding programma biedt een kans om samen met anderen te werken aan je persoonlijke groei en diepere verbinding met het goddelijke. Dit programma richt zich op het ontdekken van je innerlijke wijsheid in verbinding met God, ondersteund door een ervaren spiritual director, die je helpt om je spirituele reis in de volle rijkdom van je leven te integreren.
Met het rustige, reflectieve proces van Spiritual Direction krijg je de ruimte om jezelf beter te begrijpen, je doelen helder te krijgen en in verbinding te komen met wat voor jou spiritueel betekenisvol is. Of je nu al lange tijd op zoek bent naar diepere spirituele inzichten of pas net begint, dit programma helpt je om antwoorden te vinden die resoneren met jouw ziel.
Waarom wachten? De mogelijkheden voor 2025 zijn beperkt! Er zijn slechts een beperkt aantal plekken per jaar, dus dit is jouw kans om samen te werken aan een diepere, betekenisvollere spirituele verbinding.
Wil jij samen met een spiritual director jouw innerlijke pad verkennen? Klik dan op de onderstaande link voor meer informatie en om je aan te melden voor een van onze Spiritual Direction-programma’s in 2025 of 2026.
We kijken ernaar uit om samen met jou en de groep een verbindende reis met God te maken!
Bronnen
[1] What’s Your Decision?: How to Make Choices with Confidence and Clarity: How to Make Choices with Confidence and Clarity: An Ignatian Approach to Decision Making (English Edition)” van J. Michael Sparough, Jim Manney, Tim Hipskind)
[2] Starr, Mirabai., ‘Saint Teresa of Avila – devotions, prayers & living wisdom’., 2007, Sounds True., Kindle p. 12-130
[3] Starr, Mirabai., ‘Saint Teresa of Avila – devotions, prayers & living wisdom’., 2007, Sounds True., Kindle p. 82-130
[4] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 451
[5] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 448
[6] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 448
[7] Starr, Mirabai., ‘Saint Teresa of Avila – devotions, prayers & living wisdom’., 2007, Sounds True., Kindle p. 50-130
[8] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 451
[9] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 456
[10] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 449
[11] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 40-41
[12] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 33
[13] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 32
[14] Starr, Mirabai., ‘Saint Teresa of Avila – devotions, prayers & living wisdom’., 2007, Sounds True., Kindle p. 21-130
[15] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 42
[16] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 38
[17] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 144
[18] Starr, Mirabai., ‘Saint Teresa of Avila – devotions, prayers & living wisdom’., 2007, Sounds True., Kindle p. 16-130
[19] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 167
[20] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 201
[21] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 243
[22] Avila, Teresa van., ‘Het boek van mijn leven’., Carmelitana 2de druk 2018., p. 253
